ໃນຂະນະທີ່ ສປປ ລາວ ຍັງມີຄວາມສ່ຽງກັບພະຍາດໂຄວິດ-19 ສາຍພັນໃໝ່ ແລະ ລັດຖະບານໄດ້ສຸມໃສ່ການສັກຢາວັກຊີນປ້ອງກັນພະຍາດດັ່ງກ່າວໃຫ້ປະຊາຊົນ ໃນຂອບເຂດທົ່ວປະເທດ, ພວກເຮົາເຫັນວ່າປະຊາຊົນຫັນມາໃຊ້ສື່ ສັງຄົມອອນລາຍຫຼາຍກ່ວາເກົ່າເພື່ອຕິດຕໍ່ ພົວພັນ ແລະ ແລກປ່ຽນຂໍ້ມູນກັບຄອບຄົວພ້ອມດ້ວຍໝູ່ເພື່ອນໃນເວລານີ້. ມັນເປັນສິ່ງສຳຄັນຍິ່ງກວ່າສິ່ງ ອື່ນໃດເພື່ອຮັກສາຕົວເອງໃຫ້ປອດໄພ ແລະ ຕິດຕາມຂ່າວສານທີ່ຖືກຕ້ອງຢູ່ຕະຫຼອດເວລາ.
Facebook ມີຄວາມມຸ່ງໝັ້ນທີ່ຈະຮັບປະກັນວ່າປະຊາຊົນໃນລາວຈະໄດ້ຮັບຂໍ້ມູນ-ຂ່າວສານທີ່ຖືກຕ້ອງ. ພວກເຮົາໄດ້ເຊື່ອມຕໍ່ຫຼາຍກວ່າ 2 ພັນລ້ານຄົນໃນທົ່ວໂລກໃຫ້ໄດ້ຮັບແຫຼ່ງຂໍ້ມູນ-ຂ່າວສານຕ່າງໆຈາກເຈົ້າໜ້າທີ່ ສາທາລະນະສຸກໂດຍຜ່ານສູນຂໍ້ມູນຂ່າວສານ COVID-19 ຂອງພວກເຮົາພ້ອມທັງການໂຄສະນາເຜີຍແຜ່ ຜ່ານ Facebook ແລະ Instagramໂດຍມີຫຼາຍກວ່າ 600 ລ້ານຄົນເຂົ້າມາເບິ່ງເພື່ອຮຽນຮູ້ເພີ່ມເຕີມ.
ໃນປະເທດລາວ, ພວກເຮົາຊ່ວຍເຊື່ອມຕໍ່ຜູ້ຄົນກັບສູນຂໍ້ມູນ-ຂ່າວສານ ແລະ ການສຶກສາເພື່ອສຸຂະພາບ (CIEH) ຂອງກະຊວງສາທາລະນະສຸກເພື່ອໃຫ້ຂໍ້ມູນ-ຂ່າວສານທີ່ຖືກຕ້ອງກ່ຽວກັບ ພະຍາດ ໂຄວິດ-19 ຜ່ານສູນຂໍ້ມູນ COVID-19 ຂອງພວກເຮົາ. ພວກເຮົາຍັງສະໜັບສະໜູນຕໍ່ອົງການຈັດຕັ້ງສາທາລະນະສຸກໃນລາວດ້ານ ຄວາມຮູ້ກ່ຽວກັບສຸຂະພາບ ແລະ ຄວາມປອດໄພຂອງປະຊາຊົນລາວ.
ໃນທົ່ວໂລກ Facebookໄດ້ໃຊ້ມາດຕະການຕໍ່ຕ້ານເພື່ອກຳຈັດຂໍ້ມູນ-ຂ່າວສານທີ່ບໍ່ຖືກຕ້ອງ ແລະ ເປັນອັນຕະລາຍກ່ຽວກັບ COVID-19 ແລະ ວັກຊີນ. ໃນລະຫວ່າງການແຜ່ລະບາດ Facebook ໄດ້ເອົາຂໍ້ມູນທີ່ບໍ່ຖືກຕ້ອງກ່ຽວກັບ COVID-19 ອອກໄປຫຼາຍກວ່າ 12 ລ້ານ ຂໍ້ມູນ-ຂ່າວສານ ພ້ອມທັງວັກຊີນທີ່ຖືກຮອງຮັບ. ພວກເຂົາຍັງ ໄດ້ໃສ່ປ້າຍເຕືອນບອກໃຫ້ຮູ້ວ່ານີ້ມັນບໍ່ຖືກຕ້ອງຫຼາຍກວ່າ 167ລ້ານ ຂໍ້ຄວາມໂດຍຜູ້ກວດສອບຂໍ້ເທັດຈິງ. ປະມານ 95% ຂອງປະຊາຊົນເມື່ອໄດ້ເຫັນປ້າຍແຈ້ງເຕືອນພວກເຂົາ ຈະບໍ່ໄປເບິ່ງເນື້ອຫາຂອງຕົ້ນສະບັບ.
ປະຈຸບັນນີ້ Facebook ກຳລັງດຳເນີນແຄມເປນທີ່ໃຫຍ່ທີ່ສຸດໃນທົ່ວໂລກໃນການສົ່ງເສີມຂໍ້ມູນຂ່າວສານ ຂອງວັກຊີນປ້ອງກັນໂຄວິດທີ່ເຊື່ອຖືໄດ້ໂດຍການຊ່ວຍໃຫ້ຜູ້ຄົນຊອກຫາບ່ອນທີ່ສາມາດໄດ້ຮັບການສັກຢາ ປ້ອງກັນພະຍາດໂຄວິດ, ເອົາຂໍ້ມູນກ່ຽວກັບ COVID-19 ທີ່ບໍ່ຖືກຕ້ອງອອກ ແລະ ຂໍ້ຮຽກຮ້ອງກ່ຽວກັບ ຢາວັກຊີນໃນແພັດຟອມຂອງພວກເຮົາ, ເຊິ່ງຊ່ວຍໃຫ້ປະຊາຊົນກວດພົບ ແລະ ຫຼຸດຜ່ອນ ການເຜີຍແຜ່ ຂໍ້ມູນ-ຂ່າວສານດ້ານສຸຂະພາບທີ່ບໍ່ຖືກຕ້ອງໃນຊຸມຊົນຂອງພວກເຂົາ.
ດ້ານລຸ່ມນີ້ແມ່ນ 6 ຄຳແນະນຳເພີ່ມເຕີມຈາກ Facebook ເພື່ອເຮັດໃຫ້ຊຸມຊົນທ້ອງຖິ່ນໃນລາວເສບຂໍ້ມູນ-ຂ່າວສານ ທີ່ຖືກຕ້ອງ ແລະ ຕໍ່ສູ້ກັບຂໍ້ມູນ-ຂ່າວສານທີ່ບໍ່ຖືກຕ້ອງກ່ຽວກັບພະຍາດໂຄວິດ-19 ເພື່ອຮັກສາຄວາມປອດໄພເຊິ່ງກັນ ແລະ ກັນໃນເວລານີ້.
6 ຄຳແນະນຳດັ່ງກ່າວປະກອບມີຄື: 1. ຮັບຮູ້ເນື້ອຫາທັງໝົດບໍ່ແມ່ນພຽງແຕ່ພາດຫົວຂ່າວ – ອ່ານເລື່ອງທັງໝົດ ແລະ ລະວັງຮູບພາບ, ຕົວເລກ, ວົງຢືມ ແລະ ວັນທີ ທີ່ບໍ່ມີແຫຼ່ງຂໍ້ມູນ, ເປັນອັນເກົ່າ ຫຼື ຂາດເນື້ອໃນ.
- ແຫຼ່ງທີ່ມາທີ່ສາມາດເຊື່ອຖືໄດ້ເປັນຕົວເລືອກທີ່ປອດໄພທີ່ສຸດສຳລັບເຈົ້າ – ກວດເບິ່ງໜ້າເວັບໄຊ ໃນຄຳສັ່ງ “ກ່ຽວກັບ” ຂໍ້ມູນຂອງພວກເຂົາຫຼືເຮັດການຄົ້ນຫາໂດຍໄວເພື່ອຮຽນຮູ້ເພີ່ມເຕີມ. ຈັ່ງໃດກໍ່ ຕາມທ່ານຍັງສາມາດກວດເບິ່ງວ່າເຈົ້າໜ້າທີ່ສາທາລະນະສຸກຢືນຢັນ ຫຼື ມິຂໍ້ຂັດແຍ່ງກັບຂໍ້ມູນດັ່ງກ່າວຫຼືບໍ່.
- ແຊຣຂໍ້ເທັດຈິງບໍ່ແມ່ນຂ່າວລື – ຊອກຫາເບາະແສທີ່ຊີ້ໃຫ້ເຫັນຂໍ້ມູນທີ່ບໍ່ຖືກຕ້ອງຕົວຢ່າງ: URLທີ່ ຖືກປອມແປງ, ການສະກົດຄໍາທີ່ບໍ່ຖືກ ຫຼື ການຈັດວາງທີ່ບໍ່ຖືກ.
- ເບິ່ງພາບລວມທັງໝົດຈາກແຫຼ່ງຂໍ້ມູນທີ່ໜ້າເຊື່ອຖື – ຊອກຫາບົດລາຍງານອື່ນໆຈາກແຫຼ່ງທີ່ໜ້າເຊື່ອຖື ເພື່ອກວດສອບວ່າເລື່ອງດັ່ງກ່າວມີຂໍ້ມູນທີ່ຖືກຕ້ອງຈາກເຈົ້າໜ້າທີ່ສາທາລະນະສຸກ.
- ຖ້າເນື້ອຫາທີ່ບໍ່ຖືກຕ້ອງໄດ້ຮັບການແບ່ງປັນໂດຍໝູ່ເພື່ອນ ຫຼື ສະມາຊິກໃນຄອບຄົວຄວນຢຸດ ແລະ ຄິດກ່ອນແບ່ງປັນ – ສົ່ງຂໍ້ຄວາມສ່ວນຕົວໃຫ້ພວກເຂົາເພື່ອແຈ້ງໃຫ້ພວກເຂົາຮູ້. ແຕ່ວ່າຖ້າຫາກມັນ ໄດ້ຮັບຄວາມນິຍົມ ແລະ ສະແດງຄຳເຫັນຫຼາຍແລ້ວ, ຄວນສະແດງຂໍ້ມູນຄວາມຈິງຕໍ່ສາທາລະນະຢ່າງສຸພາບ.
- ຢຸດ ແລະ ຄິດກ່ອນແບ່ງປັນ – ບາງເລື່ອງອາດຈະມີຂໍ້ເທັດຈິງທີ່ບໍ່ພຽງພໍ, ແຕ່ໃຊ້ພາສາທີ່ບົ່ງບອກເຖິງ ຄວາມຮູ້ສຶກທີ່ໜັກແໜ້ນເພື່ອເຮັດໃຫ້ໄດ້ຜົນຕອບຮັບທີ່ຫຼາຍ. ສະນັ້ນ, ກວດເບິ່ງຄວາມຖືກ ຕ້ອງກ່ອນທີ່ທ່ານຈະແບ່ງປັນ ແລະ ຫຼື ມີການອ້າງອີງຈາກແຫຼ່ງຂ່າວຂອງເຈົ້າໜ້າທີ່ສາທາລະນະສຸກທີ່ໜ້າເຊື່ອຖື ແລະ ມີອໍານາດເຊັ່ນ: ສູນຂ່າວສານການແພດສຸຂະສຶກສາ